Velen van ons kennen het merk Rituals, producten die inspelen op de hang naar oosterse mystiek en zingeving, tradities en rituelen zoals bij het boeddhisme. Maar de meeste Nederlanders weten van deze wijsbegeerte te weinig af. Toch staan we welwillend tegenover de symbolen en gebruiken die deze oosterse wijsbegeerte met zich mee brengt: wie heeft niet een Boeddhabeeldje op de vensterbank of in de tuin? Het Oosten blijft westerlingen aanspreken in geestelijk opzicht: de vriendelijke en vreedzame uitstraling van het boeddhisme in tegenstelling tot de lijdende Christus en de krijgshaftige Mohammed. Op tal van terreinen heeft het boeddhisme in ons leven invloed. Bezigheden als meditatie en yoga worden door velen omarmd. In beperking toont zich de meester! En wie heeft (via de reisprogramma’s van Erica Terpstra) niet gehoord van de Dalai Lama.
De man die naam zou verwerven als Boeddha (betekent: Verlichte of Ontwaakte) was prins Siddharta Gautama. Hij was nieuwsgierig naar het echte leven: HET LEVEN IS LIJDEN. Toch blijft de grondlegger van het boeddhisme in nevelen gehuld en ooggetuigenverslagen ontbreken. Toch is het boeddhisme de vierde wereldreligie met een kleine 400 miljoen volgelingen. Veel aanhangers in het westen noemen het geen religie maar een leefwijze, een filosofie. Het boeddhisme is een geloof zonder god en dat spreekt veel mensen aan. Alleen al het boeddhisme kent vele denkers maar de bekendste voor Nederland was toch Jidda Krishnamurti (1895-1986). Zijn devies: er is geen godsdienst hoger dan de waarheid.
Hij richtte in het begin van de twintigste eeuw de ‘Ster van het Oosten’ in Ommen op. Duizenden theosofen (zij vinden dat religies in essentie overeen komen) kwamen in de jaren twintig van de vorige eeuw naar Eerde om tijdens zogeheten Sterkampen geestelijk te profiteren van de wijsheden van de nieuwe wereldleraar. Deze Indiase leermeester had eerder al bekende bewonderaars onder zich als Greet Hofmans en de theosofische Philip Dirk baron van Pallandt van Eerde.
Krishnamurti, die gezien werd als de incarnatie van de Boeddha, kreeg in 1924 van de baron zijn kasteel om zijn leer onder duizenden theosofen te verkondigen. Uit vele landen kwamen zij naar Eerde om geestelijk te profiteren van de wijsheden van de nieuwe wereldleraar. Maar Krishnamurti was niet blij met deze status. Hij wilde helemaal geen volgelingen. Hij riep mensen juist op om zelf na te denken en een eigen pad te kiezen. ‘Door met jezelf alleen te zijn, begin je het gebeuren in je geest te begrijpen.’ Stel vragen, wees kritisch; herken vooronderstellingen. Niets is wat het lijkt!
In 1929 hief de goeroe tegen wil en dank de Orde van de Ster dan ook op. Bij die gelegenheid sprak hij de beroemd geworden woorden: “Waarheid is een land zonder wegen erheen, dat langs geen enkel pad, door geen enkele godsdienst, door geen enkele sekte, is te bereiken.” De rest van zijn leven bleef Krishnamurti door Europa, India en de Verenigde Staten trekken om lezingen te geven. In 1986 overleed Jiddu Krishnamurti op negentigjarige leeftijd in Californië.