Tips voor de hobbygenealoog
Tekst Jos Maalderink uit dagblad Trouw
Online staat een schat aan informatie voor wie wil graven in zijn familiegeschiedenis. Maar waar vind je wat?
Het is bijna een cliché in stamboomland, maar het is makkelijker om familieleden te vinden die al tweehonderd jaar dood zijn dan familieleden die nu leven. Voordat je online of in archieven begint te zoeken is het handig om binnen je familie te kijken hoeveel informatie daar bekend is. Bel en mail rond en kijk of er nog agenda’s, rouwkaarten en dergelijke zijn van overleden familieleden.
Geboorteaktes zijn in Nederland na honderd jaar openbaar, huwelijken na 75 jaar en overlijdens na vijftig. De burgerlijke stand bestaat in Nederland sinds Napoleon, dus iedereen die tussen 1811 en 1922 leefde is in principe vindbaar. Er zijn meerdere zoeksites die burgerlijke stand-informatie bundelen. De populairste is WieWasWie (http://wiewaswie.nl), ik gebruik zelf liever Open Archives (http://openarch.nl), omdat ik die zoekmachine het fijnst vindt. http://Archieven.nl is een derde.
Kijk ook op sites van gemeentelijke, regionale of provinciale archieven. Niet al hun gegevens zijn overgenomen door de landelijke databases. De beeldbanken van dit soort archieven kunnen ook interessant zijn: zo vind ik in de Beeldbank Groningen een foto van een jong gestorven broer van mijn opa. Als je een interessant voorouder ontdekt hebt, is het erg de moeite waard om fysiek een archief te bezoeken.
Deze (online)archieven verzamelen doorgaans ook informatie over dopen, trouwen en begrafenissen (dtb) uit kerkboeken voor 1811. Houd er rekening mee dat zoeken voor deze tijd lastiger is: lang niet alles is bewaard, de spelling van namen is niet consistent, er waren geen vaste regels voor achternamen. Als je ‘gedoopt: Maartje dochter van Hendrik’ tegenkomt heb je te weinig informatie om verder terug te zoeken.
Een fantastische bron is Delpher (http://delpher.nl), waar meer dan 130 miljoen Nederlandse kranten- en tijdschrift- pagina’s gedigitaliseerd zijn. Probeer slim te zoeken: met ‘Wim van Hees’ vond ik niets, met ‘W.P.H. van Hees’ heel veel. Zoek behalve op namen ook op adressen, vaak kom je advertenties tegen. Al raak ik op geen enkele site zo snel afgeleid: bladeren door willekeurige krantenpagina’s uit 1874 is een fascinerend tijdverdrijf.
Stichting Online Verleden heeft een uitgebreide database van graven (http://online-begraafplaatsen.nl) en van familieberichten (http://online-familieberichten.nl). Verder kent elke denkbare niche, van militairen tot melkfabrieken, wel geïnteresseerden die historische gegevens verzamelen. De site van Eric Hennekam (http://erichennekam.blogspot.com) linkt naar ontelbaar veel bronnen.
De meest gebruikte internationale bron is FamilySearch (http://familiesearch.org), het genealogische portal van de mormoonse kerk. Registratie is verplicht. Ikzelf heb die niet veel gebruikt, omdat bijna alle Nederlandse bronnen ook op Nederlandse sites te vinden zijn, maar hun zoekmachine schijnt er goed te zijn.
In Duitsland is helaas weinig gedigitaliseerd, maar het Verein für Computergenealogie (http://gedbas.genealogy.net) heeft een paar goede gegevensbanken. Duitse katholieke kerkboeken kun je doorbladeren op Matricula (http://data.matricula-online.eu), protestantse meestal alleen op betaalsites.
Pas op met kant-en-klare stambomen van hobbyisten op genealogische websites als http://Genealogieonline.nl en http://Ancestry.nl. Je kunt die prima gebruiken als inspiratie, maar controleer de informatie voor je die overneemt in je stamboom. Een rode vlag: als een stamboom geen primaire bronnen vermeldt, maar alleen naar andere stambomen verwijst.
Tot slot: schroom niet om contact op te nemen met pas ontdekte achterneven en -nichten. Mijn ervaring is dat bijna iedereen het leuk vindt om een bericht te krijgen van verre verwanten. Ook wie zelf geen informatie heeft, kent vaak wel een oom of tante die ooit de familiegeschiedenis heeft uitgezocht of een oud fotoalbum op zolder heeft liggen.
Genealogische bronnen
Enkele zeer bruikbare sites die u kunt gebruik voor uw stamboomonderzoek zijn:
Diverse links
Hieronder treft u links aan naar andere websites die allemaal informatie geven over de regionale of landelijke historie. Komt u zelf een interessante link tegen die hier eigenlijk met mag ontbreken, of werkt een link niet meer, mail het ons opdat wij deze link kunnen toevoegen, verwijderen of aanpassen.
https://www.canonvannederland.nl/nl/overijssel/salland/den-ham-vroomshoop
www.historischcentrumoverijssel.nl
www.vechtdalmuseumhardenberg.nl