Binnenkort start de bouw en de verkoop van woningen in de driehoek Smithoek / Brinkstraat / Grotestraat op het voormalige terrein van de Hervormde school, achter Gebouw voor Christelijke Belangen ‘de Rank’. Bouwbedrijf Lindenhovius heeft de prijsvraag voor de ontwikkeling van dit terrein gewonnen: een beeldbepalende en historische plek in Den Ham!
Volgens overlevering behoorde dit gehele terrein, aan de westzijde van de Brinkstraat, tot Onze Lieve Vrouwe-Vicarij, eigendom van de kerkelijke gemeente. Een vicarij was een goed, een afgezonderd vermogen, dat in oude tijden was geschonken aan de kerk en waarvan de opbrengsten ten goede kwamen voor bijvoorbeeld het salaris van de pastoor (vicaris). Hij moest daarvoor heilige missen opdragen en bepaalde personen gedenken. Na de reformatie werden ook predikanten en de kosters betaald uit deze opbrengsten.
Deze Vicarij-landerijen werden pas in de 19e en 20e eeuw bebouwd: ‘De Eierhal’, Brinkstraat 2, werd in 1931 gebouwd en geopend op donderdag 20 augustus 1931 om een overdekte plek te verschaffen voor de succesvolle eierhandel; het huis Brinkstraat 4 is in 1934 gebouwd en het gebouw ‘de Rank’ werd in 1936 gebouwd.
Op de oude kerkelijke grond, ‘Dominees Maat’ (de tuin van de dominee), waarschijnlijk ook in het bezit van de Onze Lieve Vrouwe-Vicarij, werd in 1911/1912 de ‘Hervormde School’ met onderwijzers- woning gebouwd op initiatief van ds. Holland. De school werd met 125 leerlingen geopend op 1 juni 1912. Deze foto dateert van 1913. Later kreeg deze school de naam ‘De Smithoek’, onderdeel van de Protestant Christelijke Basisschool Den Ham waar ook de kleuterschool “Klein Duimpje” aan het pad naar de Grotestraat toe behoorde. Op 1 juni 2012, precies na 100 jaar, vond er een verhuizing plaats naar Roelofsbrink waardoor de school overbodig werd en inmiddels is afgebroken.
Het zou van historisch besef getuigen, als aan het nieuwe project de naam “VICARIJ” gegeven zou worden, terwijl deze naam dan meteen ook het pad, dat al jarenlang de verbinding vormt tussen Grotestraat en Smitstraat als “VICARIJ PAD” zou kunnen worden gedoopt!