Ik zat weer eens met m’n kleinzoon op de praatstoel. “Toe opa, vertel nog eens over vroeger”, zegt het ventje. Ik schrok, “Vroeger, ben ik dan al zo oud?” En toen: “Wat speelde u (!) toen u klein was?”
Kinderen van tegenwoordig spelen met een iPad, PlayStation of kijken kinderprogramma’s op de tv. En als ik eens door mijn woonwijk loop zie ik met enige regelmaat overdag de tv’s aan staan met kinderprogramma’s. “Wij hadden vroeger nog geen tv”, zeg ik tegen mijn kleinzoon. “Maar opa, waar keek u dan naar?” vroeg hij geïnteresseerd. “Wij keken nergens naar want wij hadden in mijn jonge jaren nog geen tv. We speelden als het maar even kon buiten”, zei ik. En toen vertelde ik over de spelletjes van toen.
Boompje verwisselen; Annemarie Koekoek; Schipper mag ik overvaren?; Tollen; Knikkeren; Blikspuit; Verstoppertje; Steltlopen; Haasje over; Hoepelen; Touwtje springen; Hinkelen; Witte zwanen, zwarte zwanen; en nog veel meer. Verder bouwden we hutten en karren, gingen vissen of met de vrachtrijder mee; slootje springen…….enzovoort.
Terwijl ik nog met mijn gedachten bij de spelen van vroeger ben is mijn kleinzoon al weer bezig met zijn PlayStation of iPad. Het heeft niet zijn interesse. Hij heeft het over FIFA-voetbal, Formule 1, GTA, Braul Stars, Clash of Clans, Call of Duty, Fortnight, Brawl Stars, Roblox, Spiderman, Assassins Creed Odyssey ……. (gooi het maar in m’n pet) en probeert me dit uit te leggen. Ben ik nou zo dom of is hij nu zo knap? Het heeft niet mijn interesse.
Kinderen delen massaal filmpjes op YouTube, Snapchat en Instagram. Ze fantaseren over een carrière als die van bekende influencers. Spelenderwijs leren ze zo video’s monteren en hoe zij ‘bereik’ genereren met vlogs waarin zij games en kleren bespreken.
De jeugd is zijn vrije tijd anders gaan invullen dan vroeger. Toen moesten kinderen meehelpen aan verplichte of noodzakelijke activiteiten zoals (huishoudelijk) werk om te voorzien in eigen levensonderhoud. Tegenwoordig gaat het bij de één om sport en bij de ander om gamen.
In de 20e eeuw kregen veel mensen een auto, een automatische wasmachine, nieuwe huishoudelijke apparaten, een tv, een recorder, computer, internet, centrale verwarming, we gingen van de gulden naar de euro, betaalden eerst met betaalcheques en nu met een pasje, zelfbedieningswinkels, noem maar op. Ook volwassenen zijn hun vrije tijd anders gaan besteden.
In mijn vorige column eindigde ik met: “Laten we het verleden nou ook niet mooier maken dan het is.” Ik had deze zin ook af kunnen sluiten met een vraagteken want: vele nieuwe ontwikkelingen hebben ook vooruitgang gebracht. Ach, de vooruitgang moet je niet tegenhouden. Soms voorspel je met geschiedenis de toekomst. Over pakweg vijftien jaar heeft innovatief Nederland veel aan de huidige vlog-generatie.