8. De Boerenbond

Na de vervening
Een grauwe wildernis aan deze kant van het kanaal. We schrijven 1880, de periode waarin de turfwinning grotendeels is voltooid. Wat overblijft zijn vele honderden hectares waardeloze grond. De zandboeren van Den Ham en Vroomshoop zijn er niet in geïnteresseerd; “goed voor geboefte en wild gedierte”, is hun mening.

De Grunnigers komen eraan….
In Groningen en Noord-Drenthe behoort de turfwinning al tientallen jaren tot het verleden. Ook de boeren dáár hebben de woestenij gekend die achterblijft nadat de turf is verdwenen. Maar ze ontdekten dat de combinatie van het onderliggende zandbed met het achtergebleven hoogveen een goede voedingsbodem was voor de verbouw van veel landbouwgewassen. Vooral het gebruik van kunstmest beïnvloedde de productie in positieve zin.
Het was dan ook geen wonder dat veel boerenzonen, toen bekend werd dat de veenderij in Vroomshoop bijna gereed was, rond 1890 hier een kijkje kwamen nemen. Zo konden duizenden hectares veengrond – met hulp van grote aantallen grondwerkers – worden herschapen tot prima landbouwgronden. In vrij korte tijd verschenen op de woeste veengrond grote boerderijen van het zogenaamde Groninger type.

Organisatietalent
De komst van de Groninger boeren leidde tot veel organisatorische activiteiten. In 1902 werd aandacht gevraagd voor de slechte toestand van de Kloosterweg (nu de Tonnendijk); een zandweg die bij flinke regenval niet door de boeren gebruikt kon worden. Een jaar later werd deze weg verbeterd. In 1908 stichtten ze hun eigen waterschap De Kalkwijk en in 1935 waterschap Fortwijk. In 1910 werd de Coöperatieve Aan- en Verkoopvereniging Ons Belang opgericht. Deze coöperatie had nauwe banden met de in 1906 opgerichte Coöperatieve Boerenleenbank. In 1920 werd een nieuwe kunstmestloods gebouwd aan het kanaal Oostzijde, nu de Schoolstraat.

In 1965 ging Ons Belang met zes andere coöperaties samenwerken in de Verenigde Twentse Landbouwcoöperaties. Hierna volgde een samenwerking met de coöperaties in Twente en de Achterhoek. Deze coöperatie, For Farmers genoemd, heeft het hoofdkantoor in Lochem.

Hein Heun
In de jaren 80 verdween de ‘Boerenbond’ echter uit Vroomshoop, waarna sloopbedrijf Hein Heun de gebouwen kocht. Dat bedrijf is uitgegroeid tot een speler van internationaal formaat in het ‘omgekeerd bouwen’, met meerdere vestigingen in Europa. De roze bedrijfskleur is zichtbaar op de voormalige silo.
Hein Heun heeft zich gespecialiseerd in het demonteren, renoveren en hergebruiken van gebouw(del)en. Waar toch compleet gesloopt dient te worden, komen vaak veel eisen en voorzorgsmaatregelen om de hoek kijken. Hierin heeft Hein Heun inmiddels ruim 40 jaar ervaring.